Zo wordt 2013

Lars Dijkstra, CIO Kempen Capital Management

Deleveraging
“De wereld is nog steeds flink uit balans en stukje bij beetje zijn we die balans aan het herstellen. Amerika maakt een beautiful deleveraging door, als je het zo mag noemen. In Zuid- Europa zien we juist de lelijke variant, omdat daar belangrijke monetaire instrumenten ontbreken. In Zuid-Europa zal het balansherstel dan ook veel langer gaan duren dan in Amerika.”

Eurozone
“Ik denk dat de eurozone intact blijft. Wellicht met uitzondering van Griekenland. De problemen zijn nog niet voorbij, maar er zijn goede ontwikkelingen gaande. In Italië vinden belastinghervormingen plaats. Ze zetten er jachthavens af en er mag geen boot in of uit voordat gecontroleerd is of er wel belasting is betaald. Voor Italiaanse begrippen ongekend. Van alle Europese landen heeft Spanje, ondanks de diepe recessie, het beste haar marktaandeel in de wereldexport in stand gehouden. De grootste zorgen maak ik me om Frankrijk. Het kwartje is daar nog niet gevallen. En het is heel belangrijk dat dat wel gebeurt de komende tijd.”

China en Amerika
“In Amerika en China zijn net nieuwe leiders aangetreden met een vers mandaat. Het groeipotentieel zit vooral in die regio’s. China zit op een groeipad dat richting de 7% gaat en ontwikkelt zich van een investeringsgedreven naar een consumptiegedreven economie. Amerika zou in 2013 wel eens aan de opwaartse kant kunnen verrassen. Er is al veel gebeurd op het gebied van schuldsanering. En de huizenmarkt is al door de bocht.”

Gamechangers
“Voor 2013 ga ik uit van het ‘centrale scenario’: voortgezet balansherstel, met gematigde groei en inflatie. Een paar mogelijke gamechangers kunnen dat proces versnellen, vooral in de VS. Zo kunnen de kosten van arbeid flink zakken als gevolg van explosief stijgende investeringen in robotica. Dat is een wereldwijd fenomeen. Met lagere loonkosten kan de VS weer concurreren met landen als China. Een andere gamechanger is energie. De winning van schaliegas in Amerika gaat de energiewereld op zijn kop zetten. In de komende jaren kan Amerika 30 tot 40% van zijn energiebehoefte gaan dekken met goedkoop schaliegas. De langlopende oliefutures nemen nu al een voorschot op een toekomstig lagere olieprijs. Dat kan een enorm positieve impuls zijn.”

Liever aandelen dan obligaties
“Obligaties zijn nu echt duur. Hoe je het ook wendt of keert. De upside in Duitse staatsobligaties is hooguit 6% de komende jaren, zelfs als het helemaal verkeerd gaat met Europa. De downside is veel groter. Sinds de crisis begon hebben Duitse staatsobligaties het 60% beter gedaan dan de MSCI World Index. Als dat normaliseert, zoals wij verwachten, kunnen aandelen zo 40% inlopen. Wij verwachten de komende jaren zo’n 15% verlies op veilige obligaties en 25% winst in aandelen.” 

Ronald Doeswijk, Chief strategist Robeco

Tractor pulling
“2013 wordt, in de woorden van mijn collega Léon Cornelissen, een wedstrijdje tractor pulling tussen centrale banken. Liquiditeit is het probleem niet. De Fed blijft agressief verruimen en de ECB zal in 2013 voor het eerst het opkoopprogramma voor staatsobligaties serieus gaan inzetten, zodra Spanje om steun vraagt. Ben Bernanke vertrekt in 2014 waarschijnlijk als Fed-voorzitter, maar voor het beleid maakt dat weinig uit. De laatste ronde ‘QE-Infinity’ werd aangenomen met maar één dissidente stem. Dat betekent dat de duiven nog stevig in het zadel zitten.”

Eurozone
“De Griekse schuld zal hoogstwaarschijnlijk worden afgewaardeerd, met meer dan 50%. De Duitse minister Schäuble liet al doorschemeren dat daarover te praten viel. Hij werd nog wel teruggefloten door Angela Merkel, maar de financiële markten houden er inmiddels al wel rekening mee. Het IMF zet de eurozone ook onder druk. Op het hoogste niveau is allang besloten om Griekenland in de euro te laten. Zoals een schaker dan zegt: de rest is techniek.”

Nieuwe recessie
“In de eerste helft van 2013 houdt het slechte economische nieuws aan. Dat zal Europa zwaarder treffen dan andere regio’s. We glijden af naar een recessie. Het IMF raamt de groei in Europa nog op +0,3%; dat gaan we niet halen, vrees ik. De risico’s voor Europa liggen aan de onderkant. En dan hebben we het niet over lage groei, maar over echte krimp.”

Marginale winstgroei
“Wij verwachten op z’n best marginale winstgroei voor bedrijven in 2013. En massale downgrades van winsttaxaties door analisten, net als in 2012. Het is opvallend dat de winsten voor de MSCI World Index ruim boven de langetermijntrendlijn liggen. Dat is uitzonderlijk in een tijd waarin de macro-economie weinig presteert. Ik verwacht niet dat we in 2013 nóg verder op de trend vooruit gaan lopen.”

Aandelen
“Met een neutrale waardering en marginale winstgroei verwacht ik niet dat monetaire stimulansen de koersen nog flink op gaan stuwen. Vorig jaar had dat wel effect, vooral omdat de centrale banken met hun beleid de twijfel bij beleggers wegnamen. In 2013 legt dat minder gewicht in de schaal, verwacht ik. Wij verwachten wereldwijde aandelenrendementen tussen –5% en +15%.”

Schaarse veilige assets
“De rente blijft nog wel even laag. Dat heeft onder andere te maken met een blijvend grote vraag naar veilige assets, onder andere door Solvency II en andere regulering. Er komen steeds minder van zulke assets, door downgrades van landen. Dus het weinige veilige staatspapier dat er nog is blijft in trek, al verdien je er niet veel mee.”

Valentijn van Nieuwenhuijzen, Head of Strategy, ING Investment Management

Inflatie
“Wat niet is gebeurd in de crisis: de snelle groei van de geldhoeveelheid heeft niet geleid tot de hoge inflatie. Ik verwacht ook geen echte inflatieschok. Wat zou de trigger moeten zijn? De olieprijs? Die kan best een keer flink oplopen, maar om blijvend hoge inflatie tot gevolg te hebben moet dat ieder jaar opnieuw gebeuren. Het bewijs tot nu toe wijst in ieder geval niet richting hoge inflatie. Eerder de andere kant op. Dat is niet te hopen, want het fijne van inflatie is dat centrale bankiers goed zijn in het bestrijden ervan..”

Overal bezuinigen
“Door de duur van de crisis en de vergrijzing komt de wereldeconomie op een trendmatig lager groeipad terecht. De bezuinigingen zorgen voor flinke tegenwind, vooral omdat het over de hele linie gebeurt. Er zijn nog heel weinig plekken waar voor wat extra groei wordt gezorgd. Ook China groeit minder snel: over vijf jaar met gemiddeld 5% per jaar in plaats van de huidige 10%.”

Amerika
“Het goede nieuws in Amerika is dat de huizenmarkt de bodem lijkt te hebben gezien. De huizen zijn er nu aantrekkelijker geprijsd dan ooit. Ze zijn er nog lang niet en we kunnen allemaal de doemscenario’s wel dromen, maar in het land waar de crisis begon zien we nu ook duidelijk weer kansen aan de upside verschijnen.”

Italiaanse obligaties…
“Obligaties van de Europese periferie zullen het wel goed gaan doen, op Griekenland na. Ierland is zelfs alweer geüpgrade. Het opkoopprogramma van de ECB zorgt voor wat rust op de markt. Italiaanse obligaties beginnen een moeilijk te weerstane verleiding te worden. Vooral ook omdat ze qua regelgeving minder kapitaalsbeslag vereisen dan bijvoorbeeld bedrijfsobligaties met gelijksoortige rendementsprofielen.”

…èn veilige obligaties
“Er is een heel belangrijke reden om toch belegd te blijven in veilige obligaties, hoe duur ze misschien ook mogen lijken. Je risicoprofiel verbetert namelijk sterk als je belegt in activa die positieve rendementen halen in negatieve markten. Veilige staatsobligaties zijn de enige instrumenten die dat gedrag vertonen als de markt in de stress schiet. Dat is een belangrijke les uit de crisis: bescherm je altijd tegen het onbekende.”

Cyclus berijden
“We zien nu een continue wisseling van momentum. Op dit moment zijn we weer aan het uitbodemen en zien we tekenen van herstel. Daar moet je gebruik van maken. Nu we weer een upturn zien, moet je de cyclus berijden. Wij zijn voor de komende periode overwogen in aandelen, maar we blijven alert. Zo beheer je nu een portefeuille: veel aandacht voor risico en schokbestendigheid en veel wisselen tussen categorieën naarmate het momentum verschuift.”

• dit artikel werd eerder gepubliceerd in de decemberuitgave van IEXProfs magazine