Geen harde bewijzen voor stagflatie

Met al het nieuws over tarieven en ontslagen bij de Amerikaanse overheid is het niet zo gek dat het consumentenvertrouwen onder druk staat. Het meest dramatische cijfer tot nu toe kwam deze week van de Conference Board die elke maand aan Amerikanen vraagt hoe ze hun financiële toekomst zien.

Slecht, zo blijkt, want in maart is het vertrouwen weggezakt tot het laagste niveau in 12 jaar. Met 92,9 punten staat hun consumentenindex nog lager dan tijdens corona. Het was bovendien al de vierde daling op rij.

De vertrouwensindex van de University of Michigan biedt een even negatief beeld. Ook hun index staat onder het niveau van corona en dichtbij het niveau van 2022 en 2008, toen de kredietcrisis over de aardbol raasde.

De grote angst van consumenten, zo blijkt uit hun onderzoek, is dat wat nu nog een bloeiende Amerikaanse economie is met een dalende inflatie, omslaat in een krimpende economie met hoge inflatie. Het lijkt wat dat betreft erg veel op het stagflatiescenario van de jaren 70.

Nog meer voorzichtigheid?

Sonu Varghese van vermogensbeheerder Carsons denkt dat dit niet nodig is. De angst voor stagflatie is zwaar overdreven schrijft hij in zijn blog Consumers Expect Stagflation, But Here’s Why That’s Unlikely. Er is volgens hem een groot verschil tussen de zogenoemde zachte data, zoals vertrouwensmetingen, en de harde feiten.  

“Laten we beginnen met de inflatie. Als mensen beweren dat het spook van stagflatie weer rondwaart, dan zijn er twee cijfers waar ik gelijk naar kijk: de olieprijzen en de loongroei. Geen van beide ondersteunen de theorie van stagflatie."

Schokken in de energieprijzen zoals in de jaren 70 of 2022 zijn vaak de aanleiding voor een stijgende inflatie, maar de olieprijzen zijn nu relatief laag. De prijs voor een vat Noordzeeolie schommelt bijvoorbeeld al een tijdje rond 74 dollar. Dat is geen niveau dat duidt op prijsdruk.

Hetzelfde geldt voor de lonen. Die stijgen in de VS net als in Europa vrij gematigd. De loongroei is in ieder geval veel lager dan in 2021 en is geen enkele reden om aan te nemen dat de VS in een loonprijsspiraal zit.

Maar hoe zit het met een recessie?

Ook daarvoor zijn geen harde bewijzen, zegt Varghese. De economische groei is in het vierde kwartaal van 2024 licht gedaald, maar was met 2,3% nog altijd veel hoger dan in de EU. De grote effectenhuizen denken dat dit in 2025 nog iets verder terugzakt, maar slechts weinigen denken aan een getal onder de 1,5%.

De arbeidsmarkt is met een werkloosheid van 4,1% ondertussen kerngezond. Het enige manco is dat het aantal vacatures afneemt. "Ik zou zeggen dat mensen die een baan hebben, behoorlijk safe zitten. Wie werkloos wordt, krijgt het wel wat moeilijker.”

Per saldo ziet Varghese dus iets minder groei, een stabiele arbeidsmarkt en weinig inflatierisico. Van stagflatie kan dus geen sprake zijn.