De onstuitbare opmars van AI

In de white paper, getiteld De opmars van AI: Uitdagingen voor beleggers na de coronapandemie, schetsen AI-specialisten van binnen en buiten Columbia Threadneedle de enorme disruptie die de toepassing van kunstmatige informatie veroorzaakt.

Voor bedrijven én voor beleggers zijn de gevolgen ingrijpend. Wat staat ons te wachten? Dit zijn de belangrijkste punten uit het rapport.

Corona heeft implementatie van AI flink versneld
Door de coronacrisis (lockdowns, verstoorde productieketens en de versnelde zoektocht naar een vaccin) zijn bedrijven gedwongen na te denken wat de implementatie van intelligente automatisering kan betekenen.
Hierdoor zijn AI-technologieën eerder dan verwacht van de technologie- en internetsectoren doorgestroomd naar de bredere economie. Zo hebben in de gezondheidszorg en in diverse andere sectoren veel AI-gerelateerde technologieën versneld goedkeuring gekregen. Door de crisis is de vraag naar innovatie en implementatie urgenter geworden.

Inzet van AI leidt tot gigantische concurrentievoordelen
Bedrijven die technologische innovatie zoals AI en intelligente automatisering het snelst weten te implementeren, hebben in één klap een productiviteits- en groeivoorsprong op bedrijven die langzamer handelen. Die voorsprong wordt al snel onoverkomelijk.

Techbelegger David Egan van Columbia Threadneedle: “Die groeivoorsprong wordt ieder jaar alleen maar groter – dat is vernietigend, omdat de kloof tussen pioniers en achterblijvers daarmee exponentieel groeit. Het is vaak lastig om ons exponentiële groei voor te stellen, dus de exacte omvang van het verschil is moeilijk te bevatten. Mensen begrijpen niet dat er sprake is van iets fundamenteel anders dan een simpele voorsprong: de enorme techbedrijven, die vaak als overgewaardeerd worden bestempeld, kunnen opschalen tot ongekend grote niveaus, en dat met torenhoge marges en vrije kasstromen.” Egan doelt daarbij op Alphabet, Amazon, Apple, Facebook en Microsoft.

AI is wél goed voor werkgelegenheid
Het is een misvatting te denken dat kunstmatige intelligentie de inzet van werknemers overbodig maakt. Een vergelijking met de automatiseringsgolf van een paar decennia terug is eenvoudig te maken. Bedrijven die in de jaren negentig als eerste industriële robots inzetten, zagen in de jaren erna hun productiviteit stijgen, waardoor hun marktaandeel sterk kon toenemen en zij 50% meer personeel in dienst namen. Bedrijven die niets deden, verkleinden hun personeelsbestand daarentegen met 20%.

Klik op de afbeelding voor een grote versie

AI heeft zo zijn beperkingen
Momenteel werkt AI nog het best met duidelijk omkaderde opdrachten en grote hoeveelheden data om de algoritmes effectief in te zetten. De menselijke flexibiliteit is nog ver weg. AI werkt door patronen te ontdekken in sets van gegevens uit het verleden en op basis daarvan voorspellingen te doen. Als menselijke gedragspatronen en de vraag naar producten en diensten radicaal veranderen, zoals duidelijk gebeurde door de wereldwijde lockdowns, dan zijn gegevens uit het verleden niet meer relevant en zijn de voorspellingen die AI-systemen op basis daarvan doen allesbehalve treffend. Door de pandemie kregen systemen te maken met verstoorde distributieketens en wisten door de atypische data niet goed te reageren.

Egan: “Op dit punt moeten geautomatiseerde systemen aangevuld worden door menselijke intelligentie. Wij mensen kunnen namelijk wel oordelen op basis van meer dan alleen gegevens uit het verleden.”

Achterblijver moeten vrezen voor hun leven
AI heeft de kracht om productiviteit te transformeren en omzet te maximaliseren. Vanuit dit perspectief valt het volgens Neil Robson, hoofd wereldwijde aandelen bij Columbia Threadneedle, te verwachten dat de kloof tussen verschillende bedrijven effectief dieper wordt, naarmate succesvolle bedrijven hun concurrentievoordeel in de loop der tijd steeds verder uitbouwen.

Bedrijven, die te lang dralen met het toepassen van AI, moeten volgens Robson vrezen voor hun voortbestaan. “De kans dat zij mogelijk binnen tien jaar ophouden te bestaan, is groot.”

Meer waardecreatie door AI
De komende drie tot vijf jaar al zal AI de economische bedrijvigheid een forse impuls geven. Bedrijven zetten AI in om op kosten te besparen, hun omzet te doen toenemen en disruptie te faciliteren. Net als pc’s en andere breed inzetbare technologieën, zoals het internet, zal AI een krachtige drijfveer achter economische waarde creatie worden.

"Bedrijven zetten AI in om op kosten te besparen, hun omzet te doen toenemen en disruptie te faciliteren"

Robson haalt de chipindustrie als voorbeeld aan. “De chipindustrie is al grotendeels geautomatiseerd, maar Intel heeft gesuggereerd dat chips volautomatisch geproduceerd kunnen worden door de besluitvorming aan AI over te laten. Dat zou oplopende productiviteitswinsten van 2% tot 3% kunnen opleveren. Een toename van 2% tot 3% in output betekent waarschijnlijk een rendement op geïnvesteerd kapitaal van 30% in plaats van net geen 20%.”

Klik op de afbeelding voor een grote versie

Zoek de winnaars
Het is aan beleggers de taak om de bedrijven te vinden die AI doeltreffend inzetten om hun concurrentievermogen aan te scherpen en met kop en schouders boven hun sectorgenoten uit te groeien.
Volgens Robson zijn de grootmachten in cloudcomputing de grote winnaars van de AI-revolutie: Amazon en Microsoft voorop, gevolgd door Google. “Bedrijven spenderen nu al jaarlijks meer dan een biljoen dollar aan computing. Amazon Web Services wist over 2020 een jaaromzet van zo’n 45 miljard dollar te realiseren. Microsoft groeide afgelopen jaar met 50%. Nu zijn deze twee bedrijven goed voor ruim 80 miljard dollar aan omzet in cloud computing. Dat gaat oplopen tot meer dan 500 miljard dollar en ik zie geen nieuwe toetreders aan de horizon.”

De voordelen van cloud computing zijn volgens Robson evident. “Met de overstap naar cloudoplossingen, zakken de IT-kosten met ruim 20% en kun je innoveren en nieuwe producten ontwikkelen, allemaal omdat de data op één plek te vinden zijn. Dat maakt deze gegevens alleen maar waardevoller.”

"De grootmachten in cloudcomputing zijn de grote winnaars van de AI-revolutie"

Voor andere sectoren is het lastiger te bepalen wie er met de AI-winst vandoor gaan. Welke bedrijven zijn bijvoorbeeld de toekomstige winnaars in de bancaire sector? Zijn dat de bestaande banken of nieuwkomers van buiten de sector? Volgens Robson is het voor beleggers daarom zo belangrijk om uit te zoeken wat bedrijven doen op AI-gebied. Weet niet/geen mening is een bloedrode vlag.

Succes leidt tot meer succes
Het succes van bedrijven die AI succesvol inzetten, helpt om de beste mensen aan te trekken en winstgevender te worden. Hierdoor kan er nóg meer in AI worden geïnvesteerd. Daarbij zal het rendement op geïnvesteerd kapitaal aanzienlijk kunnen toenemen. Ofwel, we hebben hier te maken met vliegwiel.

AI biedt beleggers een duidelijk kennisvoordeel
De hoeveelheid beschikbare data en rekenkracht hebben een duizelingwekkende groei doorgemaakt, waardoor informatie sneller en beter geïnterpreteerd kan worden waardoor beleggers een kennisvoordeel kunnen opbouwen. Met de hulp van voldoende rekenkracht, kunnen ongestructureerde data worden geanalyseerd en kunnen bedrijven (en trends) beter worden begrepen.

Desondanks blijft het gevaar voor beleggingsanalisten dat een paar slimme algoritmes hun menselijke intelligentie helemaal vervangen nog verre toekomstmuziek. AI maakt menselijke beleggers nog lang niet overbodig.

Klik op de afbeelding voor een grote versie

Een beter leven door AI
Hoewel het vooruitzicht van kunstmatige algemene intelligentie nog ver van ons af ligt, zullen de praktische toepassingen van AI, zoals volledig autonome voertuigen al verregaande economische gevolgen hebben. Evenzo zal de ontwikkeling van magazijnrobots die goederen nauwkeurig kunnen verpakken voor verzending, wat veelal nog handmatig wordt gedaan, een grote impact hebben.

Volgens professor David Barber van het Centre for Artificial Intelligence van University College London, zal AI het leven van mensen verbeteren. “We hebben geweldige capaciteiten, zoals inlevingsvermogen, medeleven en creativiteit. Dat zijn dingen waar machines niks van terecht brengen en dat zal waarschijnlijk nog lang zo blijven. Ik ben gepassioneerd om de mens te bevrijden, zodat we dingen kunnen doen waar wij als enige goed in zijn. Dus in die zin is AI een zeer positief streven.”

Lees ook: Artificial intelligence zet beleggingsindustrie op zijn kop