Overal bubbels

De financieel blogger Jonathan Clements wordt soms een beetje kriegelig van al die mensen die voortdurend waarschuwen voor bubbels op de financiële markten. Clements is ervan overtuigd dat de beurs 9 van de 10 keer gewoon keurig de lange-termijnvooruitzichten weerspiegelt. Maar er zijn historisch gezien natuurlijk wel uitzonderingen. De vraag is of we nu weer in zo’n abnormale situatie zitten.

In zijn blog Blowing Bubbles pakt hij het boek erbij van zijn vriend en bubbelexpert William Bernstein, die heel goed omschrijft onder welke omstandigheden bubbels optreden.

Basisbubbelvoorwaarden

Bij echte bubbels kunt u bijvoorbeeld denken aan de Nederlandse tulpenmanie in de zeventiende eeuw, de boom and bust van Wall Street in de jaren '20 van de vorige eeuw, de Japanse beurs en vastgoedmarkt in de jaren '80, de internetrage eind jaren ’90 en de huizenmanie begin deze eeuw.

Bernstein ziet tussen deze bubbels grote gelijkenissen:

1. Kredieten liggen voor het oprapen
2. Spannende nieuwe technologieën
3. Geen herinnering aan vorige crashes
4. Afscheid van redelijke waarderingsmaatstaven

Bitcoin en Tesla

In de jaren negentig werd bijvoorbeeld aan al deze voorwaarden voldaan. De laatste crash was in de jaren ’70. Geld lenen was geen probleem. Er was de opkomst van het internet. Analisten verzonnen de meest waanzinnige waarderingsmethoden om koerspieken te rechtvaardigen.

Hoe zit dat vandaag de dag? We hebben in ieder geval een aantal nieuwe technologieën die de koersen vleugels geven. Denk aan bitcoin, Tesla en duurzame energieproducenten. Geld is er zat door de lage rente. Je kunt je afvragen of een bitcoin-voorspelling van 1 miljoen dollar redelijk is.

Desondanks twijfelt Clements of we daarmee ook gelijk in een bubbel zitten. Zo is het internet of onlineshoppen niet echt nieuw. Dus in hoeverre zouden Amazon, Facebook, Apple en Alphabet overgewaardeerd zijn?

Gelukkig heeft Bernstein nog een paar extra handvaten om bubbels te spotten.

Op feestjes en partijen 

1. Bij vrijwel alle bubbels wordt financiële speculatie gespreksthema aan de borreltafel. Papa, mama, de buren: iedereen heeft het erover en laat zich aansteken door de hype. In de jaren ’90 waren dat de internet- en telecomaandelen in 2005 en 2006 was het de run op huizen. Hier is wel een gelijkenis met Tesla, bitcoin, GameStop en andere populaire Robinhood-aandelen.
2. In bubbelperiodes gaan mensen minder werken om tijd vrij te maken om te gokken. Ook daarvan is volgens Clements sprake, gelet op de explosieve toename van het aantal thuisbeleggers.
3. Mensen die niet meedoen aan de hype worden weggehoond. Dat speelde sterk in de jaren negentig en tijdens de huizenboom. Nu lachen bitcoinbeleggers en Teslafanaten non-believers uit.

Mini-bubbels

Clements komt uiteindelijk samen met Bernstein tot de conclusie dat de markt als geheel niet raar geprijsd is, of overgewaardeerd. Er zijn volgens hem wel een aantal kleine minibubbels aan te wijzen, zoals bijvoorbeeld bitcoin, SPAC's en GameStop en andere veel gekochte Robinhood-aandelen.