Een nieuw obligatiebloedbad?

Er zijn volgens John Stepek van Money Week veel gelijkenissen tussen de obligatiecrash van 1994 en de marktturbulentie van nu. De economie was begin 1994 sterk en de rente was met een Federal Funds Rate van 3% al heel lang extreem laag. Maar daar zou snel verandering in komen.

Eerst stapte Fed-chairman Alan Greenspan nog voorzichtig op de rem met kleine renteverhogingen, maar naarmate het jaar vorderde werden de acties van de Fed steeds agressiever.

De laatste rentestap dat jaar was er een van 75 basispunten. De rente eindigde dat jaar op 5,5%, bijna het dubbele dus van begin dat jaar.

Herhaling?

Dat geeft volgens Stepek te denken of er in deze rentecyclus niet iets soortgelijks zou kunnen gebeuren. Net als nu was er toen sprake van een robuuste economische groei en een licht oplopende inflatie.

Maar de lonen bewogen zich nog amper. Volgens Stepek waren daarom maar weinig mensen erop voorbereid dat de Fed zo snel en ferm zou reageren. In 1994 leidde dat tot een crash op de obligatiemarkt die beleggers ongeveer 1500 miljard dollar kostte.

Vooral de eerste helft van 1994 waren de klappen enorm. Volgens Stepek omdat beleggers zich in slaap hadden laten sussen. Ze dachten dat de rente eeuwig laag zou blijven, een grote misrekening achteraf.

Of toch jaren zestig? 

Stepek denkt dat beleggers nu weer in slaap zijn gesust. Hij denkt echter niet dat de Fed het scenario van 1994 zal volgen. Daarvoor is de les van 1994 nog te vers in het Fed-geheugen. Hij denkt eerder - net als Paul Schmelzing van de Bank of England - dat het scenario van eind jaren zestig zich kan herhalen. 

De VS kwamen toen (net als nu) uit een lange fase van lage inflatie. De arbeidsmarkt was ontzettend krap en er kwam in 1969 een nieuwe pro-business president aan de macht, Richard Nixon.

Voor de obligatiemarkt bleek dat een even giftige combinatie als '94. Amerikaanse obligaties kelderden tussen 1965 en 1970 met 36% en de inflatie vloog omhoog van 1,6% naar 5,9%.

Aandelen

De aandelenmarkt reageerde in beide perioden heel verschillend. In 1994 vertaalde de obligatiecrash zich niet of nauwelijks naar aandelen. Er was alleen helemaal in het begin even een kleine shock nadat het Fed-beleid veranderde.

De markten kalmeerden daarna echter snel en in 1995 gingen de koersen door het dak vanwege de gunstige economische vooruitzichten. Eind jaren zestig begon daarentegen een lange periode van magere resultaten voor aandelen die pas begin jaren tachtig zou eindigen, tegelijk met het pieken van de inflatie.

Die bereikte in 1980 namelijk zijn hoogtepunt in de VS met ongeveer 14%. Het zou tot midden jaren negentig duren voordat de doelstelling van 2% weer de inflatienorm werd.