Na het beursfeest komt de kater

"Een marktrally is net als een feestje: iedereen wil erbij zijn en niets missen. Laatkomers weten vaak niet eens wat er te vieren valt, maar snellen uit fear of missing out zo snel mogelijk toe en zien dan wel wat er precies gaande is.

De onvermijdelijke marktdaling die op de rally volgt, is als de kater na het feestje. Het kost tijd om ervan te herstellen en het gaat vaak gepaard met een gevoel van spijt. Wie te lang op het feest is blijven hangen of te hard ging door met geleend geld erin te zijn gesprongen, druipt af.

De kater van de marktdalingen zal nog wel even aanhouden. Normaliter fungeert het proces van marktdalingen als een soort zuiveringsmechanisme. Tijdens dit proces voelt iedereen de pijn. Maar is de boodschap nu wel goed aangekomen?

Rob Almeida

Hoge schulden leiden tot crisis

Een economische cyclus loopt af als de ongelijkheden te groot worden en er abrupt een scherpe correctie plaatsvindt. Ditzelfde schema werd ingezet na de financiële crisis, toen er te veel leningen werden verstrekt aan niet-bancaire bedrijven. Dat kapitaal werd dit keer niet ingezet om de productie op te schalen, maar gebruikt om meer dividend uit te keren, ondernemingen te kopen en al met al veel niet-organische groei te genereren.

"Een economische cyclus loopt af als de ongelijkheden te groot worden en er abrupt een scherpe correctie plaatsvindt"

Het decennium na de crisis zorgde mede hierdoor voor een historisch grote kloof wat betreft rijkdom tussen de eigenaren van kapitaal en diegene die in loondienst zijn.

Met het uitbreken van de pandemie begin 2020 verdween de hoeveelheid beschikbaar krediet als sneeuw voor de zon. Bedrijven kampten plots met een tekort aan kapitaal. Maar waar normaliter de economie en de markt dit op natuurlijke wijze zouden corrigeren, staken beleidsmakers hier een stokje voor door nog meer geld in de economie te pompen. Het resultaat: nog meer schuld en bedrijfswinsten die stegen op recordsnelheid.

Bedrijfswinsten zullen dalen

Pas als er iets wordt gedaan aan de exorbitante financiële hefbomen en winsten, en er meer wordt geïnvesteerd in productie, kan het economische herstel pas beginnen. De hoge inflatie van nu is het directe gevolg van de overheidsacties die meer staatsschuld creëerden en consumenten pushten om meer te kopen dan er geproduceerd kon worden.

Het vooruitzicht? Als de groei afneemt, zullen de bedrijfswinsten dalen. Bedrijven hebben vaste lasten die moeten worden betaald met de omzetopbrengsten, en die kosten zijn nu structureel hoger omdat arbeid duurder is geworden, de rente op leningen is gestegen en ESG-vereisten steeds strenger worden. Hierdoor zullen de winstmarges afnemen en de aandelenprijzen dalen naar een meer realistisch niveau. Dat is het moment dat de kater voorbij is."