Fed trapt volgend jaar dus op de renterem

Je bent pas een échte Fed-voorzitter als je een toespraak hebt gegeven op het jaarlijkse Fed-retraite in het schilderachtige Jackson Hole (foto) in Wyoming. Zo bezien is Powell sinds eind vorige week een echte Fed-voorzitter.

De conclusie na zijn toespraak is, in mijn ogen, dat niemand verbaasd moet zijn als de Fed de officiële rente dit jaar nog twee keer opkrikt, maar dat de centrale bank de komende jaren eerder minder dan meer monetair kruit zal verbruiken dan de markt nu verwacht.

Dat is tenminste het beeld dat ik heb gekregen nadat ik verschillende puzzelstukken die Powell in zijn voordracht verstopt had, in elkaar heb gezet.

Veranderende krachten

Welke puzzelstukken zijn dat? Om te beginnen sprak hij over grote onzekerheid ten aanzien van de sterren. Daarmee doelde Powell op de schattingen over bijvoorbeeld het natuurlijke niveau van de werkloosheid (werkloosheidspercentage waarbij uit de arbeidsmarkt opwaartse noch neerwaartse druk op de inflatie voortkomt) of neutrale rente (rente die de economische groei stimuleert noch afremt).

Die grootheden duiden economen aan met u* en r*, vandaar zijn referentie aan sterren. Hetzelfde geldt voor de inflatieontwikkelingen. Die zijn onder normale omstandigheden al lastig te voorspellen, maar dat is nu nog moeilijker omdat de verschillende inflatiekrachten veranderen.

Denk daarbij aan het eerder genoemde natuurlijke niveau van de werkloosheid, maar ook hoe bedrijven prijzen vaststellen, een proces dat door de technologische vooruitgang en toepassingen enorm veranderd is.

xx

“De Fed”, aldus Powell, “navigeert tussen oververhitting van de economie en te snelle renteverhogingen met uiterst slecht zicht op zijn waarschijnlijk verplaatsende navigatie-ijkpunten.”

In zo’n omgeving moet je als centrale bank eerder te langzaam dan te snel bewegen, want bij onzekerheid over hoe sterk het middel dat je toedoent zal werken, kan uit voorzorg beter met een kleine dosis worden begonnen.

Wees conservatief, vat Powell een en ander samen, wat in monetaire termen betekent dat de bank de officiële rente liever te langzaam dan te snel moet verhogen.

Eerst zien, dan geloven

Dat Powell vol lof sprak over het Greenspan-tijdperk, toen de Fed keer op keer de rente weigerde te verhogen, ook al schreeuwden velen dat de bank het beleningstarief moest opkrikken om te hoge inflatie te voorkomen, onderstreept duidelijk waar Powell in het monetaire spectrum te vinden is.

"Whatever it takes is echt Draghi's uitvinding"

Als de centrale bank de inflatie alsnog te hoog ziet worden, dan kan dat probleem altijd worden opgelost door de rente te verhogen. Dat werkt altijd. Voor het probleem van te lage inflatie daarentegen heeft de Fed geen handboek klaarliggen. Daarom is er (ook) de Fed veel aan gelegen dit probleem proberen te vermijden. Dé manier om dat te doen is door de rente niet te snel op te trekken.

Powell: “Ik ben ervan overtuigd dat het rentecomité van de Fed whatever it takes zal doen in het geval dat de inflatieverwachtingen substantieel stijgen”, zei Powell. (Het is niet bekend of Mario Draghi, president van de Europese Centrale Bank, een schadeclaim ingediend heeft; whatever is takes is toch echt zijn uitvinding).

Wat Powell in de bovenstaande zin níet zegt, is ook belangrijk. Hij zegt namelijk in feite dat de Fed pas dan aan de handrem zal trekken als er duidelijke tekenen zijn dat de inflatie structureel hoog zal blijven.

Trump bepaalt alsnog

Dat Powell óók aangaf dat de Fed whatever it takes zal doen als de economische groei tegenvalt of een nieuwe crisis waarschijnlijk wordt, is natuurlijk ook belangrijk voor de toekomst.

Dat betekent namelijk dat de Fed klaar staat snelle renteverlágingendoor te voeren, mochten die nodig zijn. Zelfs een nieuwe ronde van quantitative easing is dan mogelijk.

Waarom hint Powell dan toch op twee extra renteverhogingen dit jaar? Enerzijds omdat de economische omgeving daar om vraagt, maar anderzijds, en misschien belangrijker, om de markt te laten zien dat de Fed niet te beïnvloeden is door het Witte Huis. President Trump haalde afgelopen weken meer dan één keer uit naar de Fed over de plannen om de rente dit jaar nog twee keer te verhogen en daarmee door te gaan in 2019.

"Minder renteverhogingen in 2019 en waarschijnlijk renteverlagingen in 2020 zijn vooralsnog mijn verwachtingen voor de komende twee jaren"

Kansen euro en EM

Zijn duifachtige toespraak met het oog op het Fed-beleid na dit jaar kan ik echter niet los zien van die recente uitspraken van Trump over de centrale bank. In een eerdere bijdrage schreef ik dat de Fed zich eerst stoer zal opstellen om de markt te overtuigen dat de bank niet gevoelig is voor politieke druk alleen om vervolgens door de knieën te gaan als de spotlights ergens anders op komen te liggen.

Minder renteverhogingen in 2019 en waarschijnlijk renteverlagingen in 2020 zijn vooralsnog mijn verwachtingen voor de komende twee jaren.

Met als gevolg extra steun voor de aandelenmarkten, te zijner tijd weer opwaartse druk op euro-dollar en een kleinere kans dat de opkomende markten als geheel in een crisis gestort worden door het beleid van de Fed.