Het gemiddelde bestaat niet!

Vraag een willekeurige beursgoeroe aan het begin van het jaar wat hij of zij voor jaarrendement op aandelen verwacht en de kans is groot dat u te horen krijgt: “nou… ergens tussen de 5 en 10%”. Vrijwel nooit zal het “plus of min 20%” klinken. Dat lijkt misschien logisch, maar is het niet.

In de grafiek hieronder staan alle kalenderjaarrendementen op de Dow Jones Index vanaf 1900, gerangschikt van laag naar hoog. Het gemiddelde rendement per jaar over die periode is 7,3%. Op het eerste gezicht is zo’n schatting van 5 tot 10% dus helemaal zo gek nog niet. U neemt een redelijke marge rondom het langetermijngemiddelde en het zal wel goedkomen. Toch?

Klik op de grafiek voor een grote versie

Maar die schatting is naïef. Als we zouden inzoomen op de grafiek zouden we zien dat sinds 1900 het jaarrendement slechts 10 keer ook daadwerkelijk tussen die 5 en 10% is uitgekomen. Op een totaal van 115 jaar is dat niet bijster vaak. In tegenstelling zelfs. In minder dan één op de 13 jaar kwam het jaarrendement uit binnen dit rendementsbereik.

Beter 20% of meer

De kans dat u met een voorspelling van 5 tot 10% gelijk had gekregen is dus bijzonder klein. Veel beter was geweest om steevast elk jaar een rendement van 20% of meer te voorspellen. In maar liefst 30 van de 115 jaar sinds 1900 kwam die uitslag op de borden. U had dus drie keer zo vaak gelijk gehad met deze, op het oog veel te optimistische, voorspelling dan met die ietwat laffe 5 tot 10%.

En de permabears? Ook die hadden beter gescoord dan de voorspellers die dicht bij het gemiddelde bleven. De negativisten die het aandurfden om elk jaar een negatief rendement van 20% of meer te voorspellen hadden 11 keer raak geschoten. Dat is er nog steeds ééntje meer dan de 10 rendementen tussen 5 en 10%.

Bovenstaande grafiek vertelt ook dat het aantal eeuwige optimisten en doemdenkers dat rondloopt op de financiële markten zeer waarschijnlijk niet te groot, maar te klein is. Te weinig voorspellers nemen de historische rendementsverdeling mee en durven het aan om in te zetten op dikke winsten of stevige verliezen.

Maar, ergens is dat ook wel te begrijpen. Wie is er immers in de gelegenheid om 115 jaar achter elkaar een voorspelling af te geven? En belangrijker, het voorspellen van een beursrally in een jaar waarin de beurs ter aarde stort, is niet bevorderlijk voor uw goeroestatus. 

Deze column is eerder verschenen in IEXProfs magazine nummer 29, 2015.