IEX Profs Dossier Duurzaam Beleggers voor een betere wereld Van niche tot mainstream: duurzaam beleggen is hard op weg om de standaard te worden. Beleggen op basis van ESG-criteria (Environmental, Social responsibility & Governance) verkleint risico's en verhoogt rendement. En wie zegt dat beleggers niet uit idealisme mogen handelen? "Ik ben een bezorgde bewoner van deze planeet." Lees ook: Activisme loont de moeite "Soms heb je wat lef nodig" Giuseppe van der Helm Duurzaamheid lijkt definitief het tij mee te hebben. Toch is er nog veel meer winst te behalen en moeten bedrijven nog veel stappen zetten, vindt directeur Giuseppe van der Helm van VBDO. Lees meer... Grenzen aan de groei Richard Stathers Schroders begon met activistisch aandeelhouderschap, maar heeft inmiddels het hele beleggingsproces verduurzaamd. Richard Stathers, hoofd Responsible Investment, vertelt. Lees meer... Wars van glamour Nick Anderson Duurzaam beleggen gaat niet alleen om de bekende thema’s. Het gaat er bijvoorbeeld ook om of bedrijven duurzaam groeien. Lees meer... Einde aan de droogte Hans-Peter Portner Het oudste duurzame themafonds, Pictet Water Fund, wil niet verdienen aan waterschaarste, maar juist aan het opheffen daarvan. Lees meer... Vijf duurzame drivers Hoe kijken we over twintig jaar terug op deze periode? Misschien wel hoofdschuddend: kun je je nog herinneren dat we mensen moesten uitleggen waarom ze beter niet in vervuilende en asociale bedrijven konden beleggen? En dat niet iedereen dat uit zichzelf deed? ESG, kort voor de duurzame trits Environmental, Social & Governance, is als beleggingsstrategie in een stroomversnelling geraakt. Via de simpelste variant ervan, de uitsluiting van foute bedrijven, wordt in Europa inmiddels 7 biljoen euro belegd, ofwel 40% van het totale belegd vermogen, een verdubbeling sinds 2011. Nederland is daarin Europees vice-kampioen, na Zwitserland, met ruim 1 biljoen euro belegd vermogen. De percentages waarmee het duurzaam belegd vermogen toeneemt zijn spectaculair. Tussen 2011 en 2013 steeg het vermogen dat op de een of andere manier verantwoordelijk wordt belegd in Europa met bijna 95%. Dat gebeurt vaak door uitsluiting van niet-duurzame aandelen en producten, maar steeds meer beleggers kiezen voor een aanpak die verder gaat dan dat. Impact investing is nu sterk in opkomst. In die strategie zoekt een belegger niet alleen naar financieel rendement op een belegging, maar probeert hij daarmee ook positieve sociale of milieueffecten te bereiken. Denk aan armoedebestrijding, betere gezondheidszorg, energiebesparing of het tegengaan van waterschaarste. Hoewel het met ruim 20 miljard euro belegd vermogen in Europa nog een relatief kleine tak van sport is, groeit impact investing snel: met maar liefst 132% tussen 2011 en 2013. Je kunt er ook moeilijk tegen zijn. Er wordt door pensioenfondsen en vermogensbeheerders heel veel geld belegd voor later en waarom zou je dat immense vermogen niet inzetten om de wereld iets beter te maken? Het is niet zo heel buitenissig om te veronderstellenen dat we over twintig jaar simpelweg niet beter weten dan dat je vermogen op een verantwoordelijke wijze wordt belegd. En dat komt vooral omdat zowel de noodzaak als het nut van een ESG-aanpak steeds duidelijker aantoonbaar zijn. Duurzaam beleggen is here to stay, kortom. Waarom? Vijf redenen. De ESG-toolkit Uitsluiting Hierbij is het beleggingsbeleid gebaseerd op het uitsluiten van bepaalde aandelen, zoals bijvoorbeeld die van wapenproducenten en tabaksproducenten. In Europa veruit de meest gebruikte methode. ESG-integratie Het opnemen van ESG-criteria (environmental, social & governance) in het selectieproces van beleggingen. Een snel groeiende methode, die na uitsluiting de grootste populariteit geniet in Nederland. Norm-based screening Selectie van aandelen (en eventueel andere assets) die uitgaat van (westerse) wetten en normen, zoals niet beleggen in bedrijven die de rechten van hun arbeiders niet respecteren, niet in landen die de mensenrechten schenden et cetera. Engagement Een van de manieren om een bedrijfsbeleid van binnen uit te veranderen en te verduurzamen, is een actief stembeleid als aandeelhouder. In Amerika gebeurt dit al veel vaker, maar nu is er ook in Europa steeds meer aandacht voor deze manier van aandeelhoudersbetrokkenheid en daarmee mogelijk meer waardecreatie op lange termijn. Impact-beleggen Sterk in opkomst. Het selecteren van beleggingen niet alleen voor de financiële opbrengst, maar ook vanwege de positieve sociale of milieu-impact. Best-in-class-principe Het aandeel of het fonds zoeken dat het meest duurzaam is in een bepaalde sector (in Frankrijk de meest gebruikte manier). Positieve selectie Duurzame thema’s en trends als startpunt nemen en daar de meest kansrijke aandelen of fondsen bij zoeken. Themabeleggen Het beleggen in specifieke fondsen rond een bepaald duurzaamheidsthema, zoals water of schone energie. In Nederland populairder dan in het buitenland, maar al met al de kleinste variant qua belegd vermogen. Populairder bij particulieren dan bij institutio- nele beleggers. ACTIE! Pensioenfondsen op de barricaden Engagement rukt op als beleggingsinstrument. Meer dan de helft van de Europese pensioenfondsmanagers ziet voor aandeelhoudersactivisme een rol weggelegd in het portefeuilebeheer - en verwacht daar gemiddeld 3% extra rendement mee te behalen, bleek uit een poll tijdens een conferentie van IPE. En de fondsen worden dan ook mondiger. PGGM begon onlangs een campagne tegen hoge beloningen van bestuurders bij beursfondsen. Het fonds wil inkomensongelijkheid aanpakken en vooral Amerikaanse grootverdienende bestuurders kunnen daarom tegenstemmen verwacht PGGM. Praten helpt niet meer, aldus de pensioenbelegger tegen het FD. Het is tijd om met de voeten te stemmen. APG werpt zich tegelijkertijd op als klimaatactivist. Op de jaarvergadering van Royal Dutch Shell keerde Nederlandss grootste pensioenfonds zich openlijk tegen de plannen van de Koninklijke om in Alaska naar olie te gaan boren. Een bescheiden, maar opmerkelijk publiek statement. Nog een teken aan de wand: het Japanse staatspensioenfonds interesseert zich voor corporate governance. Dit fonds heeft als onderdeel van stimuleringsprogramma Abenomics recent veel aandelen van Japanse bedrijven gekocht. Japan loopt volgens kenners dertig jaar achter op dit gebied, maar de hervormingsarm van premier Abe reikt nu zelfs tot in de boardroom. The Economist gaf de regeringsleider al de titel shareholder activist.