Risico mijden loont bij obligaties

Het vermijden van risico’s en vastrentend beleggen zijn twee handen op één buik, althans zo hoort dat in mijn optiek te zijn. Sinds het uitbreken van de kredietcrisis is het vermijden van die risico’s een steeds complexere opgave geworden, bijvoorbeeld door de problematische staatsschulden in Europa. Momenteel zijn er weer twee nieuwe risicofactoren bijgekomen voor vastrentende beleggers:

• de onrust in het Midden-Oosten en
• de voorgenomen renteverhoging door de ECB. 

“Geef het volk brood en spelen”. De geldingskracht van dit aloude gezegde wordt weer eens bewezen door de onrust in de landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De stijgende voedselprijzen komen hard aan in deze veelal arme landen en vormen de directe aanleiding voor de uitgebroken opstanden. Daarnaast speelt ook de roep om meer zeggenschap en democratie een rol.

Het politieke risico in deze landen is groot en beïnvloedt ook andere opkomende landen, zoals China. Dankzij internet verspreidt het nieuws over de revoluties zich snel, ook al proberen autoritaire regimes dat te voorkomen. Van de onrust in het Midden-Oosten naar de geplande renteverhoging door de ECB in april: het lijkt een grotere stap dan het eigenlijk is. Door de verstoring van de olieproductie in het Midden-Oosten lopen de olieprijzen namelijk snel op. Naast de hogere voedselprijzen zorgt die hogere olieprijs voor het extra snel stijgen van de angstvallig door de ECB bewaakte inflatie.

De ECB zal de korte rente daarom in april voor het eerst sinds juni 2008 verhogen. Dat zal vooral de rendementen van kortlopende obligaties onder druk zetten, die het meest geraakt worden door een renteverhoging. Hoezeer rente en inflatie samenhangen, blijkt uit onderstaande grafiek, die betrekking heeft op de VS.

Grafiek: Fed-rente, 10-jaars obligatierendement en inflatie in de VS, afgelopen 40 jaar



Europese periferie extra onder druk
De onrust in het Midden-Oosten en de renteplannen van de ECB verhogen de landenrisico’s in de Europese periferie fors. Zo ontstaan er mogelijk grote vluchtelingenstromen uit de Arabische landen. Logischerwijs zullen die als eerste de Zuid-Europese landen bereiken, en het is onduidelijk hoe hen dat zal raken. Daarnaast zullen de financieringskosten in alle schuldenrijke randgebieden fors stijgen door de renteverhoging.

De kans op schuldherstructureringen lijkt hiermee weer toe te nemen. Verder zullen ook de banken niet blij zijn, want lenen bij de ECB wordt duurder voor hen. Hun winstmarges op uitgeleend geld nemen daardoor af. Zelf hebben wij tijdig kunnen inspelen op de stijgende inflatie door onze belangen in inflatiebeschermde obligaties uit te breiden. Ook de renteverhoging door de ECB voorzagen we al enige tijd.

Daardoor konden we tijdig onze posities in kortlopende obligaties verkleinen en onze rentegevoeligheid terugbrengen. Verder beleggen we weinig in de Europese periferie en hebben we geen exposure naar de Arabische landen. Dat zorgt voor stabiliteit in onze portefeuilles. Iets dat wellicht heeft meegespeeld bij onze recente uitverkiezing tot beste vastrentende fondsmanager in België door De Tijd en L’Echo. 

Sandor Steverink schreef de afgelopen jaren onder het pseudoniem Dr. Hoe op IEXProfs, maar sinds 2011 op eigen titel. Zijn eerdere bijdragen kunt u terugvinden op zijn auteurspagina.