IEX Fonds 40: Zijn er nog lichtpuntjes?

Het is het verhaal dat vertegenwoordigers van actieve fondshuizen niet moe worden te herhalen. De boodschap is: vooral in neergaande markten zijn professionele beleggers met al hun kunde en research in staat om de brede markt verslaan. Of zoals het riedeltje gaat: simpel meelopen in een opgaande markt kan iedereen, maar als het tegenzit, dan draait het toch echt om de juiste keuzes. Koop actieve fondsen!

Tja, de fondsmanagers van de door ons geselecteerde fondsen laten het dit beursjaar lelijk afweten. Hoe anders is te verklaren dat de actieve IEX Fonds 40 dit jaar zoveel slechter presteert dan de IEX Index 20+, die in dezelfde beleggingscategorieën belegt maar dat doet door slechts benchmarks te volgen.

Op het moment van schrijven staat onze passieve modelportefeuille op een min van 7,69% tegenover een daling van 12,91% van de actieve portefeuille. Het is een spectaculaire underperformance. De relatief hoge kosten die actieve managers vragen, leken zelden zo onterecht. Wat wordt hun nieuwe verhaal om beleggers naar hun fondsen te lokken? 

"De relatief hoge kosten die actieve managers vragen, leken zelden zo onterecht" 

Kanttekening

Een kanttekening moet er wel worden gemaakt bij de rendementscijfers van de twee concurrerende modelportefeuilles. Van de twee ETF's in de IEX Index 20, die zich ophouden in het segment Alternatives, zijn de koersprestaties dit jaar onbekend, dus op nul gezet.

Mochten de prestaties van de twee passieve alternatieve fondsen in lijn liggen met de twee alternatieve fondsen van de actieve portefeuille, die dit jaar gemiddeld bijna 20% daalden, dan deed de passieve modelportefeuille het dit jaar ca. 1% slechter dan nu vermeld. Dat maakt het werkelijke rendementsverschil tussen beide portefeuille iets minder groot. Dan nog is een rendementsverschil van iets meer dan 4% fors.

Helaas heeft Marcel Tak, de uitvinder van de IEX Fonds 20+, vorig jaar zijn werkzaamheden voor IEX Profs gestaakt. Deze sterke voorstander van passief beleggen had ongetwijfeld met veel plezier een ronkend verhaal geschreven waarin hij actief management met de nodige spot opnieuw ten grave zou dragen.

Roder dan rood

Over naar de prestaties van de verschillende fondsen in de IEX Fonds 20. Welke vier fondsen trokken de IEX Fonds 40 sinds 1 januari 2022 het meest omlaag? U mag een keer raden in welke beleggingssegmenten deze zich ophouden.

Verreweg het beroerdst verliepen de zaken voor het MS US Growth-fonds. Dit fonds van Morgan Stanley dat in 2020 nog 97,7% verdiende en ook vorig jaar nog 8,8% pluste, zakt dit jaar finaal door het ijs met een verlies van 47,4%. Amerikaanse groeiaandelen, waarvan de toekomstkansen indrukwekkend zijn maar de grote winsten nog moeten komen, zijn even niet in de mode.
De koersontwikkeling van het fonds doet sterk denken aan de vele internetfondsen ruim twintig jaar geleden. Kleine troost: over de laatste drie jaar mochten aandeelhouders nog altijd een jaarlijkse winst van 3,44% bijschrijven.

"Amerikaanse groeiaandelen, waarvan de toekomstkansen indrukwekkend zijn maar de grote winsten nog moeten komen, zijn even niet in de mode."

De nummer twee verliezer van 2022 is ook een succesvol fonds uit de stal van Morgan Stanley dat even wat minder presteert. Het MS Global Opportunity Fund verloor een derde van zijn waarde. In een beursklimaat waarin alleen defensieve kwaliteitsaandelen het verlies nog enigszins kunnen beperken, is alles dat riekt naar opportunity verdacht.

Ook het JPM US Technology-fonds heeft betere tijden gekend. Het fonds vist in dezelfde vijver als het kansenfonds van Morgan Stanley, maar wist met min 29,6% het verlies iets meer te beperken. Dat is ook wel logisch, want fondsmanagers Joseph Wilson en Eric Ghernati zijn vooral in de grote Amerikaanse techjongens belegd, zoals Alphabet, AMD en Tesla.
Over de laatste drie jaar boekte dit Amerikaanse techfonds een gemiddeld jaarrendement van 17%, dus in die zin hebben beleggers in dit fonds niet al te veel reden tot klagen. Probleem is wel dat er nog meer ruimte is omlaag. Met een koerswinstverhouding van boven de 30 is de portefeuille nog altijd aan de dure kant.

Ook de nummer vier van slechtst presterende fondsen is onderdeel van het fondsenassortiment van J.P. Morgan AM. Het JP Morgan China Fund verloor dit jaar 26,7%. De redenen zijn bekend. De onverwachte en strenge techreguleringen, de zwakkere economische groei in combinatie met een sluimerende vastgoedcrisis deden beleggers begin dit jaar besluiten massaal op de verkoopknop te drukken.
Even leek het erop dat Chinese aandelen klaar waren voor een stevige rebound, maar toen besloot Beijing belangrijke economische centra, zoals Shanghai, een nieuwe lockdown op te leggen. Het goede nieuws voor beleggers in dit hoog gewaardeerde fonds: over de laatste drie jaar bedraagt het gemiddelde jaarrendement 5,45%, en dat is 10,2% beter dan de benchmark. De hoge fondskosten van 1,74% zijn dus geen weggegooid geld.

Obligaties bewegen mee naar beneden

Zijn er dit jaar nog fondsen die beleggers blij hebben gemaakt? Normaliter zou je verwachten dat obligaties nog enig tegenwicht bieden voor de zwakke gang van zaken op de aandelenmarkten. Dit jaar is dat anders. Obligaties gaan dit jaar bijna net zo hard naar beneden als aandelen.

"Obligaties gaan dit jaar bijna net zo hard naar beneden als aandelen"

De twee high-yieldfondsen in de IEX Fonds 40 kijken tegen een verlies aan van 9%. Dat is ook wat kredietwaardige Europese obligaties dit jaar verloren. Robeco Global Credits, toch niet het minste bedrijfsobligatiefonds, staat dit jaar zelfs op een verlies van 14,2%.

Ook obligaties uit de opkomende markten vormen dit jaar niet de gewenste veilige haven. De twee fondsen in de portefeuille, die in het verleden prima presteerden, verloren in 2022 al resp. 12,5% en 15,5% van hun vermogen. Een lelijke tegenvaller, want in de obligatieconsensus heeft Emerging Markets Debt al geruime tijd de hoogste score. 

Opmerkelijk lichtpuntje

Is er nog een lichtpuntje te ontwaren? Jazeker! Van alle 40 fondsen staat er eentje dit jaar in het groen. Beleggers in het Magna New Frontiers Fund mogen ytd 4,59% aan beleggingswinst bijschrijven. Beleggen in Vietnam en oliestaten loont.

Ook East Capital Global Frontier Markets, het andere fonds in de actieve modelportefeuille dat in frontier markets belegt, doet het relatief gezien met een koersdaling van 4,41% nog redelijk. De belofte dat de frontier markets geen correlatie kennen met de brede aandelenmarkten blijkt te kloppen. Ofwel, vanuit spreidingsoogpunt is deze beleggingscategorie echt een aanrader.

Oranje boven

Twee andere fondsen die dit jaar redelijk overeind bleven, zijn BGF World Gold (ytd -3,72%) en het Kempen Orange Fund (-5,56%). Dat het goudfonds iets onder water staat, valt eigenlijk wel tegen. De goudprijs staat ytd 2% hoger en de dollar is in dezelfde periode 8% meer waard geworden. Wat is hier misgegaan?

Knapper is de prestatie van het Kempen Orange Fund. Op het moment van schrijven schijnt buiten de zon en sluit de AEX hier binnen op een verlies van 2,35%, waardoor het rendement, ex. dividenduitkeringen, dit jaar op bijna -17% uitkomt. Dan valt een fondsverlies van minder dan 6% nog reuze mee.